Bel ons en leg uw vraag voor: 070 - 212 1904

Spoedcursus Politiek # 5: De kandidatenlijsten

Een goede plek op de lijst is belangrijk voor politici

Het zijn de weken van de presentatie van de kandidatenlijsten. Een aantal partijen heeft al een (concept) kandidatenlijst gepresenteerd. Vorige week hebben we aandacht besteed aan de stappen die u moet zetten om bij een partij op de lijst te komen. Naar aanleiding van een aantal reacties deze week een extra verdieping in het fenomeen van ‘De Lijst’.

Een goede plek op de lijst is belangrijk voor politici. Het is dan ook gebruikelijk dat er onderhandeld wordt over een mogelijk plekje op de lijst. Zo liet Ab Klink onlangs weten in gesprek te zijn en zijn beslissing daarna te nemen, een duidelijk signaal dat hij eerst wilde weten wat de partij hem te bieden had.

Hoe gaat dat?

Vooraanstaande politici kunnen vaak wel rekenen op een mooie plek. Partijen proberen een goede mix samen te stellen tussen ervaring en vernieuwing, jong en oud, deskundigheid en bekendheid, Randstad en platteland.

Discussie over de positie op de lijst is niet ongebruikelijk. Niet elk Kamerlid zal even blij zijn met de voorgestelde plek op de kieslijst. De commissie die de kandidatenlijst samenstelt moet samen met het partijbestuur tal van belangen afwegen en uiteindelijk een keuze maken. Soms leidt dit tot een onverwacht vertrek van politici, waarbij dit ook vaak niet de openbaarheid haalt. Ook stappen regelmatig bestuursleden op wanneer de kandidatenlijst definitief wordt vastgesteld. Onlangs trad de voorzitter van de VVD in de stad Groningen af toen de leden een raadslid van een onverkiesbare positie op plek 3 plaatsten.

In 2001 wilde partijvoorzitter Marnix van Rij de landelijke politiek in en deed toenmalig nummer 1 Jaap de Hoop Scheffer het verzoek of hij op de derde positie wilde gaan staan. De Hoop Scheffer weigerde en beiden vertrokken. Balkenende werd vervolgens gepresenteerd als nieuwe nummer één.

Bent u ontevreden met uw plek op de lijst en hebben de leden van uw partij het geaccordeerd? Dan rest u nog een ding: een persoonlijke campagne zodat u met voorkeursstemmen gekozen wordt. Bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen is het in een groot aantal gemeenten voorgekomen dat personen op een (normaal gesproken) onverkiesbare plek tóch een zetel veroveren. Soms door een goed persoonlijk netwerk, soms dankzij een persoonlijke campagne om stemmen te winnen.
Tot slot 
Partijen kunnen tijdens verkiezingen uit strategisch oogpunt een lijstverbinding aangaan. Dit vergroot de kans om een restzetel in de wacht te slepen. Bij het bepalen van het exacte aantal zetels worden de partijen die een lijstverbinding zijn aangegaan beschouwd als één lijst. Grote partijen of combinaties zijn zo in het voordeel.
En mocht u dan nog geen zetel in de wacht hebben gesleept dat moet u hopen dat uw partij bewindspersonen levert zodat er Kamerzetels vrijkomen. Of een Kamerlid moet gedesillusioneerd de politiek verlaten na de verkiezingsuitslag, want zo schuift iedereen weer een plekje op.

Comments are closed.

Scroll to Top
English