Deze week stond er maar één politieke partij in het centrum van de aandacht: de PVV. De verschillende in opspraak geraakte fractieleden van de PVV werden uitgebreid besproken in de media én in het parlement, tijdens het speciaal daarvoor aangevraagde spoeddebat. Na alle ophef heeft RTL nieuws aan alle Kamerfracties verzocht om openheid te geven over eventuele strafrechtelijke veroordelingen van fractieleden.
Buitenlandse voorbeelden
Nederland staat niet alleen in de problematiek rondom politici die strafbare feiten hebben gepleegd. Ook in het buitenland komt het voor dat volksvertegenwoordigers spreekwoordelijke lijken in de kast hebben liggen. India spant daarmee wellicht de kroon: volgens een onderzoek van de Washington Post uit 2008 werd een kwart van de 540 Indiase parlementariërs op dat moment vervolgd voor misdaden, waaronder mensensmokkel en moord. In deelstaat Utter Pradesh is het zelfs voorgekomen dat er meer personen mét dan zónder strafblad werden verkozen. In Brazilië, waar het er niet veel beter voor stond, is in juni 2010 de Ficha Limpa (‘schoon strafblad’) wet ingevoerd. Politici met zware misdrijven op hun naam mogen acht jaar lang niet meer worden verkozen. Maar wat interessanter is: ook diegenen die al in het parlement zitten kunnen niet meer terugkeren. Met ongeveer 1/3 van de parlementariërs dat een strafblad heeft, kan dat best wel eens wat nieuwe gezichten gaan opleveren.
Dichter bij huis speelde in Groot-Brittannië het bekende bonnetjesschandaal. Daar werd het vertrouwen in de politiek op zo’n grote schaal beschaamd, dat er maar één remedie voor was: volstrekte openheid. En alles terugbetalen, tot aan de laatste penny.
Maar op verzoek van Scotland Yard gaat de politie in enkele gevallen nog een stap verder en worden er parlementsleden strafrechtelijk onderzocht. Daarbij gaat het vooral om spookhypotheken.
Tot slot
Politici die het niet zo nauw nemen met de wet zijn geen Nederlands, en ook geen nieuw fenomeen. In 1797 werd William Blount als eerste senator ooit uit de senaat van de VS gezet. Hij werd verdacht van verraad en samenzwering. De senaat stemde bijna unaniem (1 stem tegen…) in met zijn verwijdering en besloot tevens dat dit het enige was dat de Senaat gerechtigd was te doen. Later zou dit gaan gelden als een belangrijk precedent. In een parlementaire democratie is het vertrouwen in de volksvertegenwoordigers immers van groot belang. De problemen van PVV Kamerleden stralen dan ook af op de gehele politiek, en de komende periode zal uitwijzen of Wilders verdere ‘LPF taferelen’ kan voorkomen.
Blount had de twijfelachtige eer om de senaat uit te worden gezet