Een stelling vormt het onderwerp van het debat. Een stelling moet de deelnemers prikkelen om hun mening te geven en daarom wordt een stelling nooit geformuleerd als een vraag maar geeft het juist een richting aan voor het debat. We geven je tips voor het maken van een stelling en leggen uit waarom een goede stelling zo belangrijk is.
Het ontwikkelen van een stelling
Een goede stelling sluit aan bij de interesse van de deelnemers aan het debat en gaat over een onderwerp dat afgebakend is. De nuance mag bij een stelling best ontbreken, juist door een grote tegenstelling ontstaat vaak een goed debat. De formulering van een stelling is dan ook altijd van groot belang. Als je lang moet nadenken over wat de stelling inhoudt dan is dat vaak een slecht teken. We geven je een aantal tips voor als je zelf een stelling wil bedenken:
1. Een stelling bestaat uit één zin en is kort en krachtig.
Lange stellingen zijn vaak geen goede stellingen. Het leidt tot verwarring, hoofd- en bijzaken worden door elkaar gehaald of de deelnemers weten niet goed waar de stelling over gaat. Probeer het onderwerp kernachtig te benoemen en schrap alle overbodige informatie. Verwerk dit desnoods in de inleiding als je denkt dat het belangrijk is om de context van de stelling te benoemen.
2. Een stelling is nooit een vraag.
Achter een goede stelling staat altijd een punt of een uitroepteken. Probeer ook geen komma’s te gebruiken in de stelling.
3. Een stelling bevat geen argumenten.
In de formulering van de stelling neem je nooit argumenten op. Immers, daarmee geef je al een deel van het debat weg. Of wellicht willen de teams dit argument helemaal niet gebruiken in het debat. Laat het verzinnen van argumenten over aan de debaters.
4. De stelling moet gaan over iets waar zowel voor- als tegenstanders argumenten voor kunnen bedenken.
Stel je voor. Je wordt gevraagd om te debatteren over de stelling ‘Kleine kinderen hebben het recht om veilig op te groeien.’ Bij een dergelijke stelling is het heel lastig om het er mee oneens te zijn. Daarom biedt een dergelijke stelling geen gelijke kansen voor de vóór- en tegenstanders. Op voorhand heeft één partij al het voordeel aan zijn kant. Zorg dus voor een stelling met gelijke kansen voor iedereen.
5. Een stelling bevat geen ontkenningen.
Er kan grote verwarring ontstaan bij een debat over een stelling als ‘Het is onmogelijk om het niet met besluit XYZ eens te zijn.’ Het is niet duidelijk wie er vóór het besluit is en wie er tegen is. Vermijd daarom het gebruik van ontkenningen en woorden zoals ‘onmogelijk’ of ‘niet’. Ze maken je stelling onnodig ingewikkeld en dat draagt niet bij aan het debat. In dit geval kan de stelling bijvoorbeeld zijn: ‘XYZ is een goed besluit’.
6. Een stelling bekent (geen) kleur.
Als je een debat organiseert is het belangrijk om na te gaan over de rol van de organisatie. Als je bijvoorbeeld een inspraakavond voor burgers organiseert is het belangrijk om een stelling neutraal te formuleren, of passend bij het perspectief van de doelgroep. Een stelling zoals ‘omwonenden krijgen teveel inspraak in de besluitvorming’ zet niet de goede toon. Voor een politieke partij kan een stelling juist meer kleur bekennen, bijvoorbeeld: ‘Onze partij is te onzichtbaar op onderwerp XYZ’.
Vaak weet je na een debat pas of de stelling echt het gewenste effect had. Maar over het algemeen geldt: wanneer je het grondig eens of oneens kunt zijn met de stelling dan zit je goed. En wil je voorbeelden van bruikbare stellingen? Put dan uit onze stellingen database. Kijk ook naar de informatie over het Lagerhuis debat om een succesvolle bijeenkomst te organiseren.
